Postać świętego Mikołaja znana jest niemal każdemu. Zanim jednak został rubasznym, siwym dziadkiem w czerwonym ubraniu, był biskupem Miry. Według podań żył na przełomie III – IV wieku i wsławił się czynieniem cudów, a przede wszystkim pomocą biednym i potrzebującym. Obecnie uznawany za świętego, czczony przez wiele lat w okręgu katolickim i prawosławnym.
Święty Mikołaj to postać tak uwielbiana, że dzień przeznaczony na jego wspomnienie – czyli 6 grudnia – obchodzono w randze święta już w średniowieczu. Ten dzień miał być godnym przygotowaniem do świąt Bożego Narodzenia. Wystawiano wówczas przedstawienia dla dzieci, opowiadające o historiach z życia świętego, podczas których rozdawano prezenty. Upominki przekazywały także zakonnice dla dzieci z biednych rodzin. Były to zwykle pomarańcze i orzechy.
Najszerzej znaną legendą o świętym Mikołaju jest ta, wedle której przyszły biskup mieszkał w sąsiedztwie bogatej rodziny. Ojciec rodziny charakteryzował się chciwością, a także drwił z pobożnego Mikołaja. W konsekwencji spotkała go boska kara i Bóg sprowadził na niego biedę. Ojciec postanowił sprzedać swoje trzy córki, które prawdopodobnie skończyłyby w domu publicznym, ponieważ nie miał pieniędzy na posag. Mikołaj potajemnie podrzucał sąsiadowi pieniądze na posag każdej z dziewcząt, aby uratować ich cnotę. Gdy sąsiad dowiedział się o tym, poczuł wstyd i postanowił zmienić swoje życie na bardziej pobożne.
Świętego Mikołaja często uważa się za patrona dzieci, wobec tego w niektórych rejonach w ramach obchodów jego święta to uczniowie przejmują władzę w szkołach lub dzieci wybierają swojego biskupa. W wielu miejscach na świecie Mikołajki od średniowiecza obchodzono tak samo – święty przynosił prezenty.
Grafika w nagłówku przedstawia ikonę Świętego Mikołaja Cudotwórcy z Miry.
