Choć większość węży unika kontaktu z ludźmi, ich obecność odbiła się w kulturze i wierzeniach. Symbolizować mogły zło i grzech, ale również związane były z ziemią oraz płodnością.
Węże w przyrodzie zazwyczaj nie atakują, jeśli nie zostaną wcześniej sprowokowane. W niektórych kulturach stanowią jednak przedmiot polowań, zarówno w celach medycznych, jak i spożywczych lub aby pozyskać ich skóry. Podróżując po świecie natknąć można się na potrawy takie jak zupa z węży, gotowane mięso niektórych gatunków lub alkohol z dodatkiem całego zwierzęcia.
W starożytnych mitologiach wąż rzadko kojarzony jest negatywnie. W Egipcie węże zdobiły koronę faraona, a w Grecji i Rzymie symbolizowały bóstwa chtoniczne, czyli związane z ziemią. Dzieci bogini Gai, a więc Matki-Ziemi, miały często wężopodobną formę – na przykład tytani przedstawiani są z wężami zamiast nóg. Ze starożytności pochodzą również używane do dziś wymbole medycyny – Kielich Higiei, symbol farmacji, oraz kaduceusz i Laska Eskulapa.
W kulturze Indii spotkać można wiele tradycji związanych z wężami, czego skutkiem jest nazywanie ich krainą węży. Jedne z najważniejszych bóstw hinduizmu przedstawia się z wężami na szyi lub śpiące na zwiniętych wężach. Znaleźć można również świątynie poświęcone kobrom, które uważa się za symbol płodności.
W wielu różnych kulturach spotkać można symbol zwany Uroborosem. Jest to wąż zjadający własny ogon, przedstawiany w okręgu. Reprezentuje on cykl życia, śmierci i odrodzenia. W tej tonacji utrzymana jest nordycka historia o wężu-smoku Jormungandrze, który przebywa w morzu, otaczając cały świat ludzi. Jest tak ogromny, że może podgryzać własny ogon, co oczywiście czyni.
W mitologii Słowian węże budziły strach, co wymagało zabiegania o ich przychylność. Co ciekawe, żmije uważane były za złe – prawdopodobnie ze względu na bycie zagrożeniem dla człowieka. W wielu historiach kradną one blask słońca – czy to za pomocą złego spojrzenia, czy wypijając światło. Osoba, która napotkała żmiję i nie zabiła jej, miała być przez trzy dni pozbawiona słońca. Inne gatunki węży były szanowane, a zamieszkanie ich w domostwie uważano za wielki honor. Stawały się one wówczas demonem opiekuńczym domu, a domownicy karmili je i dbali o ich wygody.
