Wikingowie słyną z odwagi, morskich wypraw i bogatego dziedzictwa kulturowego. Wśród wielu fascynujących opowieści związanych z tą kulturą, jedna legenda w szczególności przyciąga uwagę – legenda o Amlecie. Ta średniowieczna skandynawska historia jest bezpośrednim źródłem inspiracji postaci księcia Hamleta, bohatera tragedii Williama Szekspira “Hamlet, Książę Danii”. Przyjrzyjmy się bliżej tej historii, która wzbudza ciekawość do dzisiaj.
Pochodzenie legendy Amletha
Najstarsze źródła dotyczące legendy Amletha pochodzą z XIII wieku i zostały spisane przez Saxo Grammaticusa w jego dziele “Gesta Danorum”. Legenda ta jest podobna do historii w “Chronicon Lethrense” z XII wieku. Choć często przypuszcza się, że historia wywodzi się z dawno zaginionej staronordyckiej poezji, nie odnaleziono jednak żadnego wiersza. Późniejsze islandzkie wersje sag, takie jak “Ambales-saga” czy “Amloda-saga”, są znacznie młodsze niż relacje Saxo.
Saxo opisuje Amletha jako syna Horvendilla, króla Jutów, który został zamordowany przez swego brata Fenga z zazdrości o żonę Geruthę. Amleth, obawiając się podobnego losu, udawał osobę niezrównoważoną umysłowo. Jednak podejrzenia Fenga spowodowały, że przeprowadzono wiele prób, którym Amleth musiał stawić czoła. Mimo to, dzięki swojej sprytnej intrydze, Amleth uniknął niebezpieczeństwa. Kiedy Amleth zabił podsłuchującego w tajemnicy obserwatora, który ukrył się w pokoju matki, podobnie jak Poloniusz w sztuce Szekspira, zacierając wszelkie ślady zbrodni, Feng był pewny, że młodzieniec tylko udaje szaleństwo. W rezultacie wysłał go do Brytanii w towarzystwie dwóch sług, którzy mieli dostarczyć list do króla z prośbą o śmierć Amletha. Ten jednak dowiedziawszy się o treści listu, zmienił go w sekrecie, nakazując królowi zabić sługi i wydać mu swoją córkę za żonę.
Po ślubie z księżniczką Amleth wrócił do Danii. Przybył na ucztę pogrzebową, która miała uczcić jego domniemaną śmierć. Po ucztowaniu, gdy dworzanie spali pijani, Amleth zemścił się, przybijając do ściany wełniane zasłony za pomocą oszczepów, które wcześniej naostrzył, a następnie podpalił pałac. Zabił Fenga jego własnym mieczem. Po długiej mowie do ludu został ogłoszony królem.
Amleth i Hamlet
Historia Amletha wywarła ogromny wpływ na Williama Szekspira podczas tworzenia tragedii “Hamlet”. Szekspir czerpał inspirację z różnych źródeł, a jednym z nich była właśnie legenda o Amlecie. Główna postać w tragedii Szekspira podziela wiele podobieństw z legendą. Zarówno Amleth, jak i Hamlet udawali obłęd, aby uniknąć niebezpieczeństwa. Oba bohaterowie mieli również do wykonania akt zemsty za śmierć ojca.
“Hamlet” Szekspira to jedno z najważniejszych dzieł literackich w historii. Dramat ten osadzony w realiach duńskiego dworu, pełen intryg, namiętności i filozoficznych refleksji, zdobył nieśmiertelną sławę. Wpływ legendy Amletha na twórczość Szekspira jest niepodważalny.
Legenda Amletha w kinie
Nie tylko Szekspir wykorzystał legendę Amletha w swoim dziele. Historia ta doczekała się również adaptacji filmowej, która przyciągnęła uwagę publiczności. Film “Wiking” (tytuł oryginalny: “The Northman”) z 2022 roku, przedstawia historię inspirowaną legendą o Amlecie. Choć film nie jest bezpośrednią adaptacją legendy, to korzenie tej opowieści są obecne w jego fabule, co nadaje mu dodatkową głębię.
Nieśmiertelność legend
Legendy Wikingów przyciągają nas swoją tajemniczością i epickim charakterem. Historia Amletha, choć oparta na starożytnych źródłach, nadal trzyma nas w napięciu. Jej wpływ na sztukę i kulturę jest widoczny w “Hamlecie” Szekspira, jednym z najważniejszych dramatów w historii literatury, oraz w filmie “Wiking”, który przypomina nam o bohaterskim dziedzictwie Wikingów.
Legendy są niezwykle ważne dla rozwoju i zrozumienia kultury. Przekazywane z pokolenia na pokolenie, wzbogacają naszą wyobraźnię i pozwalają nam odkrywać nasze korzenie. Legendy Wikingów, takie jak historia Amletha, są niezapomnianymi opowieściami, które trwają przez wieki.
Grafika w nagłówku przestawia kadr z filmu “The Northman”.