Niegdyś znana przede wszystkim dzięki filmom o wikingach, obecnie popularyzowana przez produkcje Marvela, ale i przez osoby zainteresowane wczesnośredniowiecznym stylem życia. Mitologia nordycka to szeroki zbiór legend o bohaterach, bóstwach i niesamowitych stworzeniach. Wiele z nich utrwalonych zostało w dziełach fantasy – zarówno książkach, grach, jak i filmach. Bogowie skandynawscy do dziś fascynują i budzą zainteresowanie. Wśród nich, podobnie jak w mitach z innych regionów, wyróżnia się postacie ważniejsze od innych. Którzy z Asów i Wanów byli najistotniejsi? Poznaj już teraz panteon najważniejszych bóstw wikingów!
Yggdrasil – drzewo życia
Nie można zacząć opowieści o skandynawskich bogach bez poruszania tematu konstrukcji ich świata. Każdy wszechświat czy kosmos, mimo że na początku mógł stanowić chaos, w końcu zyskiwał swój porządek. Nie inaczej było u Skandynawów. W ich mitach kluczową rolę wiódł Yggdrasil – drzewo życia, dzisiaj postrzegane jako wielki jesion. To w jego korzeniach były wszystkie istniejące światy (których łącznie było 9). Szczególnie trzy były ważne:
- Asgard – kraina bogów, znajdująca się najwyżej ze wszystkich,
- Midgard – świat ludzi, położony pośrodku korzeni,
- Helheim – miejsce, gdzie udawali się zmarli, znajdujący się na samym dnie.
Co ciekawe, Yggdrasil znajdował swoje odzwierciedlenie także w innych mitologiach, w tym ludów prekolumbijskich. Biżuterię z wyobrażeniem drzewa życia znajdziesz w naszej ofercie.
Asowie, Wanowie… różne dynastie bogów
Znając już nordycki porządek wszechświata, pora dowiedzieć się więcej o bóstwach, które władały poszczególnymi światami. Wyróżnia się wśród nich dwie najważniejsze dynastie, w tym Asów (lub Azów), będących panami Asgardu, ale i panami wojen, rzemiosła i polityki. Starszym rodem, jednak dużo słabszym m.in. przez wojnę, jaką toczył z Asami, są Wanowie. Zamieszkiwali oni dawniej Wanaheim, by ostatecznie osiąść w Alfheimie – krainie Elfów Światła. Część z nich, wskutek pokoju zawartego z panami Asgardu, osiadło również w samej krainie bogów. Wanowie, w przeciwieństwie do Asów, nie byli patronami wojen, a płodności, roślin, ziemi i wody.
Odyn – król Asów, Wszechojciec
Pierwszy wśród Asów i bogów w ogóle. Wszechojciec, którego imię wykrzykiwane było przez ucztujących, walczących, jak i umierających wikingów. To do niego udawano się po radę, co należałoby czynić. Odyn to bóg wojny i wojowników, ale i mądrości i magii. To on wraz z braćmi – Wilim i We, zbudowali ziemię ze szczątków Ymira, jednego z najpotężniejszych Jotunów – lodowych gigantów.
Król Asów ukazywany był jako jednooki mężczyzna w towarzystwie kruków Hugina i Munina oraz wilków – Geri i Freki. W dłoni dzierżył swoją włócznię Gungnir. Zasiadając na Hildskjalfie – tronie na szczycie wszystkich światów, obserwował to, co się w nich działo. By posiąść liczne tajemnice i mądrość oddał swoje oko Mimirowi w zamian za możliwość napicia się ze Studni Mądrości. Jego magia płynęła z run, których miał się nauczyć, wisząc przez dziewięć dni na Yggdrasilu przebity włócznią. Jego symbolem był m.in. krzyż zamknięty w okręgu. Znajdziesz go m.in. wśród naszyjników poświęconych Odynowi.
Frigga – królowa Asów, żona Odyna, bogini deszczu i rodziny
Podobnie jak Grecy czy Egipcjanie, tak i Nordycy mieli swoją boginię, będącą opiekunką rodziny i ogniska domowego. Frigga (lub Frigg) była także bóstwem deszczu spadającego z chmur tkanych przez nią i jej służki. Swoistym rodzajem przekleństwa Frigg było to, że znała przeznaczenie, ale nie miała wpływu na to, jak ono płynie. Tyczyło się to m.in. jej ukochanego syna, Baldura, którego śmierć przewidziała, ale nie mogła jej zapobiec. Friggę wyobrażano sobie jako kobietę otoczoną chmurami, czasami lecącą na miotle. Jej symbolem była brzoza.
Thor – bóg piorunów i bitew
Któż nie wie, kim jest Thor, potężny bóg burz, piorunów i bitew?! Ponadto patron rolników i małżonków. Uzbrojony w Mjöllnir, młot miotający gromami, był jednym z najpotężniejszych Asów, jakich wydał Asgard. Nie bez powodu też jego symbolem był dąb, jedno z najświętszych dla Skandynawów, Germanów i Słowian drzew, symbolizujące siłę, wielowiekową trwałość i nieustępliwość.
Jako jeden z bogów najbliższych ludziom, był drugim po Odynie, którego imię pojawiało się na ich ustach. Na szyjach mnóstwa wikingów i innych Nordyków często wisiał Młot Thora, będący obok charakterystycznej bransolety noszonej na przegubie obręczy najpopularniejszą ozdobą wojowników, jak i wielu innych mieszkańców Skandynawii. Miał on odstraszać złe moce i chronić przed pechem.
Loki – bóg psot, oszustw i ognia
Choć nie był z urodzenia Asem, a Jotunnem, Loki był traktowany jako „swój” wśród mieszkańców Asgardu. Bóg zmian, oszustwa, psot i zła miał umiejętności, jakie idealnie pasowały do jego natury. Nie dość, że przyjmował postać różnych zwierząt, to jeszcze mógł zmienić płeć. Poza tym był twórcą, by nie napisać – ojcem, wielu istot, które odegrały niebagatelną rolę w mitologii nordyckiej, w tym wilka Fenrisa oraz Hel – bogini umarłych.
Mimo że dla Odyna był bratem krwi, jego lojalność była… płynna. Potrafił ją zmienić w zależności od tego, jak podpowiadała aktualna sytuacja. Dopiero u samego kresu, podczas Ragnaroku – ostatecznej walki dobra ze złem, Loki ma stanąć po stronie Jotunnów, przeciw Asom. Przeznaczone jest mu zginąć z ręki Heimdalla – strażnika Bifrostu, czyli tęczowego mostu, rozciągniętego między światami.
Zmienna natura boga psot sprawiała, że niektórzy Skandynawowie przypisywali mu różne maski. Na ich wzór powstały m.in. nasze zawieszki i koraliki poświęcone Lokiemu. Jeśli cenisz sobie spryt – z pewnością ozdoby te przypadną Ci do gustu.
Potężni i mądrzy bogowie skandynawscy
Panteon bogów nordyckich z mitologii skandynawskiej jest znacznie szerszy. Warci wymienienia są jeszcze m.in. Baldur – bóg mądrości, wiosny, światła i dobra, który po śmierci został uwięziony w Helheimie przez Lokiego, Freja, przedstawicielka rodu Wanów, bogini wegetacji, miłości i płodności oraz jej brat bliźniak – Frejr, czyli bóg lata, urodzaju i ciepła, król Alfheimu. Wielu z nich poświęciliśmy ozdoby, które znajdziesz w naszym sklepie. Sprawdź już teraz wisiory, pierścienie i koraliki z motywami Yggdrasila, Młota Thora i innych symboli rodem z wierzeń Skandynawów!
