Dolę znano także jako dodę lub dodolę, i stanowiła ona jeden z ważnych elementów słowiańskiej, codziennej duchowości. Opisuje się ją jako istotę o kobiecym wyglądzie, z białymi włosami i szatą w kolorze białym lub srebrnym. Dola może przybierać różne formy, w zależności od okoliczności, w jakich się pojawia. Czasami jest to piękna kobieta, innym razem ma postać ptaka, zwierzęcia lub anioła.
Pochodzenie doli wiąże się z wierzeniami, z których wynika, że każdy człowiek ma swoją opiekuńczą istotę, która towarzyszy mu przez całe życie. Dola ta dba o dobre szczęście i chroni przed niebezpieczeństwami. Wierzono, że jeśli dola opuści swoją osobę, ta będzie skazana na nieszczęście. Dola działała przede wszystkim w sposób prewencyjny, ostrzegając człowieka przed niebezpieczeństwem i udzielając mu wskazówek, jak uniknąć złych sytuacji. Jednak w razie potrzeby może także działać interwencyjnie, aby ocalić swojego podopiecznego przed niebezpieczeństwem.
Aby zapewnić sobie opiekę doli, ludzie stosowali różne rytuały i obrzędy. Na przykład, przed wyruszeniem w drogę, można było złożyć ofiarę dla doli, by ta zapewniła ochronę i powodzenie w podróży. Innym zwyczajem było noszenie talizmanów lub amuletów, które miały przyciągać pozytywną energię i chronić przed złem. Należało również uważać, aby swojej doli nie rozgniewać. Łączyło się to między innymi z wczesnym wstawaniem do pracy oraz oszczędnym stylem życia.
Dola jest istotą niezwykle ważną w kulturze słowiańskiej, symbolizującą opiekę, troskę i dobre szczęście. Choć w dzisiejszych czasach wierzenia te zanikają, to wciąż stanowią ważny element dziedzictwa kulturowego i dają możliwość lepszego zrozumienia ducha Słowian.
Grafika w nagłówku pochodzi z publikacji “Bestiariusz słowiański” autorstwa Pawła Zycha oraz Witolda Vargasa.
