Latawce i latawice to w mitologii słowiańskiej demoniczne istoty powietrzne. Były one złośliwe, a także niezwykle niebezpieczne, jako że dysponowały znaczną potęgą oraz kontrolą nad naturą. Demony te opisywano jako duże i niezwykle szybkie stworzenia o przerażającym wyglądzie. Ich ciała pokrywały łuski lub pióra, a głowy zdobiły rogi. Latawce i latawice miały możliwość wzbijania się w powietrze dzięki swoim olbrzymim skrzydłom, a także sile wiatru.
Pochodzenie latawców-demonów jest, jak w wielu przypadkach, tragiczne. Były to dusze poronionych, a więc nieochrzczonych dzieci. Według wierzeń słowiańskich, latawce związane były z naturą i żywiołem powietrza. Często uważano je za oznaki nadchodzącej burzy lub zmiany pogody. Miały również zdolność kontrolowania pogody i wpływania na nią, co czyniło je niebezpiecznymi, szczególnie jeśli miały ochotę działać wbrew ludziom.
Latawce i latawice były znane z podejmowania takich działań. Mogły porywać ludzi, zabijać zwierzęta lub wywoływać inne nieszczęścia. Według legend, latawce i latawice często pojawiały się w okolicach cmentarzy i grobów, gdzie szukały pożywienia. Mogły również porywać dzieci w nocy i znikać z nimi bez śladu. Aby chronić się przed latawcami i latawicami, Słowianie stosowali różne sposoby, takie jak rysowanie symboli ochronnych na domach, noszenie amuletów i talizmanów, lub palenie kadzidła. Wierzono, że te środki mogą odstraszyć te demoniczne istoty i chronić przed ich szkodliwym działaniem.
Od nazwy latawiec-demon prawdopodobnie pochodzi dzisiejsze określenie popularnej dziecięcej zabawki, z której korzystać można jedynie w czasie znacznych wiatrów.
Dlaczego demony są tak popularne w mitologii słowiańskiej?
Demony, nie tylko opisywane latawce i latawice, odgrywają ważną rolę w mitologii słowiańskiej i są niezwykle popularne w tej kulturze z wielu powodów. Ich obecność i znaczenie sięga głęboko zakorzenionych wierzeń i praktyk religijnych Słowian. Demony są przedstawiane jako istoty o nadprzyrodzonych mocach, które posiadają zarówno cechy straszne, jak i fascynujące. Istnieje wiele czynników, które przyczyniły się do popularności demonów.
Jednym z powodów popularności demonów w mitologii słowiańskiej jest ich związek z siłami natury. Wierzenia słowiańskie były głęboko zakorzenione w kulturze rolniczej, gdzie przyroda odgrywała kluczową rolę w codziennym życiu. Demony często były kojarzone z pewnymi zjawiskami naturalnymi, takimi jak burze, pożary, choroby czy nieurodzaje. Były uważane za istoty, które miały wpływ na losy człowieka i świata przyrody. Ludzie wierzyli, że nawiązanie kontaktu z demonami może przynieść zarówno dobro, jak i zło.
Innym powodem popularności demonów w mitologii słowiańskiej jest ich rola w kształtowaniu moralności i przestrzeganiu zasad społecznych. Demony były często przedstawiane jako istoty o złej naturze, które kuszą ludzi do popełniania grzechów i złych czynów. Były uosobieniem zła i stanowiły przeciwwagę dla dobra reprezentowanego przez bóstwa i duchy o wyższych wartościach. Poprzez opowieści o demonach społeczności słowiańskie przekazywały ważne nauki moralne i ostrzegały przed konsekwencjami złego postępowania.
Dodatkowo postacie, takie jak latawce, demony mamuny, wzbudzały silne emocje i strach wśród ludzi. Opowieści o tych istotach miały za zadanie przestraszyć i przestrzec przed niebezpieczeństwem. Wierzenia w demony odzwierciedlały lęki i obawy społeczeństwa słowiańskiego związane z nieznanym, niewytłumaczalnym i niebezpiecznym. Demoniczne postacie były często przedstawiane jako groteskowe i przerażające, co wpływało na ich popularność w folklorze i opowieściach ludowych.
Nie można również zapomnieć o wpływie chrześcijaństwa na mitologię słowiańską i rozwinięcie koncepcji demonów jako sił zła. Wprowadzenie chrześcijaństwa w życie słowian przyczyniło się do reinterpretacji i adaptacji istniejących wierzeń i duchowych istot. Demony były często utożsamiane z upadłymi aniołami i diabłem, co nadało im większe znaczenie w kontekście walki dobra ze złem.
Grafika w nagłówku przedstawia wyobrażenie latawca autorstwa Patrycji Podkościelny.