Święta – krótka historia pewnych Godów

Znane dzisiaj jako Boże Narodzenie, a dla Skandynawów Yule, w tradycji słowiańskiej zimowe przesilenie również było ważnym wydarzeniem w roku. Stanowiło jedno z najistotniejszych świąt w całym kalendarzu. Szczodre Gody, bo tak nazywano obchody, rozpoczynały się 24 grudnia i mogły trwać do kilkunastu dni. Stanowiły okazję do radości, ponieważ dawały nadzieję na coraz dłuższe dni […]

Święta – krótka historia pewnego przesilenia

Już za czasów starożytnych przesilenie zimowe było ważnym świętem dla wielu ludów. Zazwyczaj wypadało od późnego grudnia do wczesnego stycznia, zależnie od kalendarza księżycowego. Po procesie chrystianizacji datę ustalono na 25 grudnia, co tożsame jest z Bożym Narodzeniem. W Skandynawii powszechnie używane jest określenie Jul, zarówno w opisie pogańskich obchodów, jak i chrześcijańskich świąt. Nazwa […]

Święta – krótka historia pewnego drzewka

choinka wiking

Dziś trudno wyobrazić sobie święta Bożego Narodzenia bez udekorowanego, oświetlonego drzewka iglastego. Nie zawsze jednak tak było, a tradycja choinki jest znacznie bardziej rozbudowana, niż mogłoby się wydawać. Zanim chrześcijaństwo rozprzestrzeniło się na całym świecie, liczne społeczności – w tym Wikingowie i Słowianie – świętowały przesilenie zimowe, przypadające na drugą połowę grudnia. Wśród licznych podobieństw […]

Mikołajki – dzień biskupa Miry

Postać świętego Mikołaja znana jest niemal każdemu. Zanim jednak został rubasznym, siwym dziadkiem w czerwonym ubraniu, był biskupem Miry. Według podań żył na przełomie III – IV wieku i wsławił się czynieniem cudów, a przede wszystkim pomocą biednym i potrzebującym. Obecnie uznawany za świętego, czczony przez wiele lat w okręgu katolickim i prawosławnym. Święty Mikołaj […]

Andrzejki – noc wróżb i czarów

Andrzejki znane są wielu – od dzieciństwa obchodzone są poprzez lanie wosku przez dziurkę od klucza lub inne wróżby. Początkowo wróżby andrzejkowe dotyczyły jedynie młodych niezamężnych dziewcząt – dla chłopców pozostawały katarzynki, obchodzone nocą z 24 na 25 listopada. Początkowo wróżby traktowano poważnie i odprawiano je indywidualnie, w prywatności. Pochodzenia tego święta nie zidentyfikowano do […]

Mityczne zwierzęta – sokoły, jastrzębie i sowy

sowa

Wśród licznych ptaków spotykanych w wierzeniach różnych kultur, na czele z krukami, pojawiają się również inne gatunki. Należą do nich między innymi sokoły, cenione za swoje piękno i drapieżność. Symbolizował waleczność i wojowniczą duszę. Identyfikowali się z nim wojownicy , a w starożytnym Egipcie uznawany był za wcielenie boga Horusa. Mógł oznaczać sprawność i bezwzględność, […]

Mityczne zwierzęta – koty

kot

Koty są jednymi ze zwierząt towarzyszących ludziom od najdawniejszych czasów. Już starożytni Egipcjanie otaczali je czcią. Do dziś można je spotkać w wielu innych kulturach. W mitologii skandynawskiej koty stanowiły symbol bogini Frei. Białe koty towarzyszyły jej na co dzień. Skrzydlate zwierzęta z kolei zaprzężone były do jej powozu. Ponadto, udomowione koty podróżowały razem z […]

Mityczne zwierzęta – kozły

kozły

Kozły kojarzą się jednoznacznie z jednym – kozłem ofiarnym. Jest to jedna z symbolik tego zwierzęcia, pochodząca z pewnej tradycji judaistycznej. Polegała ona na przeniesieniu wszystkich win ludu na zwierzę, a następnie złożeniu tego zwierzęcia w ofierze. Dzisiejszy kozioł ofiarny działa podobnie, z tą różnicą, że to jedna z osób staje się ofiarą. Nieco bardziej […]

Dziady, Halloween, a może Samhain?

halloween pocztówka

Wśród różnych dat w kalendarzu dawnych ludów, przełom października i listopada niezmienne poświęcony jest zmarłym, przodkom, rytuałom… W wielu wiarach czas ten jest wyjątkowy, pozwalając na spotkanie z przodkami i zatarcie granic pomiędzy światem żywych i umarłych. Wśród Słowian, tradycyjnie w noc z 31 października na 1 listopada świętowano Dziady jesienne. Były to obrzędy poświęcone […]

Mityczne zwierzęta – dziki

dzik i pies

Dziki znalazły swoje miejsce w większości mitologii, które powstały na terenie występowania tych zwierząt. Często kojarzone były zarówno ze słońcem i jego bóstwami, na przykład Apollem, jak i z mrokiem i zimą, kojarzone przykładowo z Sethem. Dzik w wielu mitologiach był także przyczyną śmierci bóstw i bohaterów, takich jak Ozyrysa i Adonisa. Już w starożytnym […]