Z legend Słowian – kikimora
Wśród licznych demonów i pomniejszych bóstw w wierze Słowian, niewątpliwie jednymi z liczniejszych są demony żeńskie, a także te związane z domostwem. Utrzymanie gospodarstwa wiązało się z ogromnym nakładem pracy, wobec czego obawiano się o jego powodzenie. Wokół tego strachu narosło więc wiele legend i mitów, w tym historie mówiące o szkodliwych dla domów duchach. […]
Z legend Słowian – biesy
Przedchrześcijańskie wierzenia Słowian obfitują w demony nie tylko żeńskie. Wśród męskich jednym z szerzej znanych, nie tylko z mitologii, są biesy. Bies słowiański sam w sobie jest uosobieniem bliżej nieokreślonego ducha o negatywnych cechach lub demona zła. Jego nazwa pochodzi od bardzo pierwotnego określenia w hipotetycznym ostatnim wspólnym przodku wszystkich indoeuropejskich języków. Określenie to przetrwało […]
Z wierzeń Słowian – mamuny
Wśród licznych demonów żeńskich w wierzeniach słowiańskich spotkać można liczne, których wpływ na ludzkie życie jest raczej negatywny. Do takowych zaliczyć można mamuny. Nazwa mamuna, lub mamona, a nawet mamun, wywodzi się od prostego skojarzenia ze słowem mamić lub omamiać. Możliwe pochodzenie to również słowa niemieckie i hebrajskie oraz imię jednego ze średniowiecznych diabłów – […]
Z legend Słowian – strzygi
Demony nękały dawnych Słowian pod najróżniejszymi postaciami – zarówno męskimi, jak i kobiecymi. Pośród słowiańskich demonów żeńskich znalazły się właśnie strzygi. Strzygi prawdopodobnie pochodzą od rzymskich demonów kobiecych żywiących się krwią, których cechą charakterystyczną były ptasie szpony. Ich sposób działania był podobny do wielu innych stworów w ludowych wierzeniach – stąd możliwe, że były tożsame […]
Z legend Słowian – Leszy
Lasy, szczególnie te dzikie i głębokie, budzą grozę i respekt. Obecność dzikich zwierząt, trudności w znalezieniu drogi czy nieprzebyta ciemność działały na wyobraźnię ludzi od stuleci. Nic więc dziwnego, że dawni Słowianie utożsamiali lasy z jednym z demonów – Leszym. Leszy był panem lasów, a także władcą zwierząt, które w lesie przebywały. W niektórych rejonach […]
Z legend Słowian – rusałki
Obok południc rusałki stanowią jedne z popularniejszych demonów kobiecych z terenów dawnej Słowiańszczyzny. Piękne i zwodnicze, pojawiają się nie tylko w mitach, ale i literaturze oraz sztuce. Rusałki zwano inaczej wiłami lub dziwożonami. Spotkać je można było w lesie lub w zbiornikach wodnych. Zazwyczaj przyjmowały postać pięknych, nagich dziewcząt o długich, rozpuszczonych włosach. Rzadziej opisywane […]
Z legend Słowian – południce
W czasach wczesnego średniowiecza wiele chorób i zjawisk naturalnych nie było znanych, w szczególności chłopstwu, które stanowiło większość społeczeństwa. Różnego rodzaju wydarzenia tłumaczono więc obecnością demonów, fantastycznych stworzeń lub duchów. Klasycznym przykładem takiego demona, stworzonego na kanwie niewyjaśnionych zdarzeń, jest południca. Południce występują w licznych historiach z terenów dawnych Słowian. Przyjmowały postać kobiet, bardzo pięknych […]
Święta – krótka historia pewnych Godów
Znane dzisiaj jako Boże Narodzenie, a dla Skandynawów Yule, w tradycji słowiańskiej zimowe przesilenie również było ważnym wydarzeniem w roku. Stanowiło jedno z najistotniejszych świąt w całym kalendarzu. Szczodre Gody, bo tak nazywano obchody, rozpoczynały się 24 grudnia i mogły trwać do kilkunastu dni. Stanowiły okazję do radości, ponieważ dawały nadzieję na coraz dłuższe dni […]
Święta – krótka historia pewnego drzewka
Dziś trudno wyobrazić sobie święta Bożego Narodzenia bez udekorowanego, oświetlonego drzewka iglastego. Nie zawsze jednak tak było, a tradycja choinki jest znacznie bardziej rozbudowana, niż mogłoby się wydawać. Zanim chrześcijaństwo rozprzestrzeniło się na całym świecie, liczne społeczności – w tym Wikingowie i Słowianie – świętowały przesilenie zimowe, przypadające na drugą połowę grudnia. Wśród licznych podobieństw […]
Mityczne zwierzęta – sokoły, jastrzębie i sowy
Wśród licznych ptaków spotykanych w wierzeniach różnych kultur, na czele z krukami, pojawiają się również inne gatunki. Należą do nich między innymi sokoły, cenione za swoje piękno i drapieżność. Symbolizował waleczność i wojowniczą duszę. Identyfikowali się z nim wojownicy , a w starożytnym Egipcie uznawany był za wcielenie boga Horusa. Mógł oznaczać sprawność i bezwzględność, […]